ТЭТГЭМЖ гэж нийгмийн даатгалын хууль тогтоомжид заасны дагуу эрх үүссэн даатгуулагч хөдөлмөрийн чадвараа түр алдах, жирэмсний болон амаржсаны амралт эдлэх, ажилгүй болох тохиолдолд өөрт нь нас барахад түүний гэр бүлийн гишүүнд нэг удаа олгох мөнгөн хөрөнгийг хэлнэ.
1.Тэтгэмжийн даатгалын сангаас даатгуулагчид дараах тэтгэмж, шимтгэлийн төлбөрийг олгоно. Үүнд:
- Хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмж;
- Жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж;
- Нас барсан даатгуулагчийн гэр бүлийн гишүүнд олгох тэтгэмж;
- Гурав хүртэлх насны хүүхдээ асарч байгаа сайн дураар даатгуулагч эхийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн даатгалын шимтгэлийн төлбөр.
2.Ажилгүйдлийн даатгалын сангаас дараах тэтгэмж, хөнгөлөлтийг олгоно. Үүнд:
- Ажилгүйдлийн тэтгэмж;
- Шимтгэлийн хөнгөлөлт.
ХӨДӨЛМӨРИЙН ХӨЛС, ТҮҮНТЭЙ АДИЛТГАХ ОРЛОГООС ДАРААХ ХУВЬ ХЭМЖЭЭГЭЭР ТӨЛНӨ
Ажил олгогчийн төлөх шимтгэлийн хувь хэмжээ 1.0%
0.5%
Албан журмаар даатгуулагчийн төлөх шимтгэлийн хувь хэмжээ 0.8%
0.2%
Сайн дураар даатгуулагчийн төлөх шимтгэлийн хувь хэмжээ 1.0%
–
Хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмж
Хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмж авах эрх:
Тэтгэмжийн даатгалын шимтгэлийг ердийн өвчин, ахуйн ослын улмаас хөдөлмөрийн чадвараа түр хугацаагаар алдахын өмнөх дараалсан 3 ба түүнээс дээш сарын хугацаагаар төлсөн даатгуулагч хөдөлмөрийн чадвараа түр алдсаны тэтгэмж авах эрхтэй.
Хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмжийн хэмжээ:
Хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмжийг түүний шимтгэл төлсөн хугацааг харгалзан хөдөлмөрийн чадвар алдахын өмнөх шимтгэл төлсөн сүүлийн дараалсан 3 сарын цалин хөлс, түүнтэй адилтгах орлогын дунджаас дараах хувь хэмжээгээр тооцно:
Тэтгэмжийн даатгалын шимтгэл төлсөн хугацаа (сараар) Тэтгэмж бодох хэмжээ (хувиар) 3-59 50 60-119 55 120-179 60 180 ба түүнээс дээш 75 Хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмж олгох хугацаа:
- Хөдөлмөрийн чадвар түр алдсан хугацааны ажлын эхний 5 өдрийн хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмжийг ажил олгогчоос, 6 дахь өдрөөс эхлэн хөдөлмөрийн чадвар нь сэргээгдэх, эсхүл хөдөлмөрийн чадвар алдсаны тэтгэвэр авах эрх үүсэх хүртэл хугацааны тэтгэмжийг тэтгэмжийн даатгалын сангаас тус тус олгоно.
- Хөдөлмөрийн чадвар алдсаны тэтгэвэр авагчид тэтгэвэр тогтоолгосон тухайн өвчний оношоор хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмж олгохгүй.
Хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмж авах хүсэлт илгээх:
Даатгуулагч Та хөдөлмөрийн чадвар түр алдсаны тэтгэмж авах хүсэлтээ https://daatguulagch.ndaatgal.mn/ цахим хаягаар нийгмийн даатгалын байгууллагад илгээж болно.
Тэтгэмж авахад бүрдүүлэх баримт бичиг (цаасан, эсхүл цахим хэлбэрээр):
- Тэтгэмж авахыг хүссэн өргөдөл;
- Эрүүл мэндийн байгууллагаас олгосон эмнэлгийн хуудас (албан журмаар даатгуулагч эмнэлгийн хуудсыг цахимаар бичүүлсэн тохиолдолд ажил олгогчоос нийгмийн даатгалын байгууллага руу илгээнэ);
- Тэтгэмж авах даатгуулагчийн мэдээлэл (овог, нэр, регистр, банкин дахь дансны дугаар).
Сайн дураар даатгуулагчийн хувьд:
- Эрүүл мэндийн байгууллагаас олгосон эмнэлгийн хуудсыг харьяалах Нийгмийн даатгалын газарт хүргүүлж, тэтгэмж авах хүсэлтээ гаргана;
- Эмнэлгийн хуудсыг цахимаар бичүүлсэн тохиолдолд Даатгуулагчийн веб (ndaatgal.mn)-ийн тусламжтайгаар тэтгэмж авах хүсэлтээ илгээнэ.
Жишээ: Даатгуулагч 125 сар тэтгэмжийн даатгалын шимтгэл төлж ажилласан, тэтгэмж авахын өмнөх дараалсан 3 сарын дундаж цалин сард 2 000 000 төгрөг, ажлын 12 өдөр хөдөлмөрийн чадвараа түр алдсан, сүүлийн 3 сарын ажлын дундаж өдрийн тоо 21 гэвэл:
Бодолт: а) Сүүлийн 3 сарын ажлын дундаж өдрийн тоо: 21 өдөр
б) Шимтгэл төлсөн хугацаанд ногдох хувь: 60%
б) Нэг өдөрт ногдох хөдөлмөрийн хөлс, орлого: (2,000,000₮ *60%) : 21 өдөр = 57,143₮
в) Тэтгэмж олгох хоног: 12 өдөр (эмнэлгийн хуудсанд бичигдсэн хугацаан дахь ажлын өдрөөр тооцно)
г) Олговол зохих тэтгэмж: 57,143₮ * 12 өдөр = 685,714₮
Жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж
Жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж авах эрх:Тэтгэмжийн даатгалын шимтгэлийг нийтдээ 12 сар ба түүнээс дээш хугацаанд, үүнээс жирэмсний амралт авахын өмнөх сүүлийн 6 сард тасралтгүй төлсөн дараах даатгуулагч эх жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж авах эрхтэй.
- Хүүхдээ 196-аас доошгүй хоног тээж төрүүлсэн;
- Хүүхдээ 196 хоног хүртэл тээгээгүй боловч амьдрах чадвартай хүүхэд төрүүлсэн;
- Хүүхдээ 196-аас доошгүй хоног тээж дутуу төрүүлсэн буюу Эрүүл мэндийн тухай хуулийн 32.1-д заасан үндэслэлээр үр хөндүүлсэн.
Жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмжийн хэмжээ, олгох хугацаа:
Даатгуулагч эхэд жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмжийг жирэмсний амралт авсан сарын өмнөх шимтгэл төлсөн сүүлийн 12 сарын цалин хөлс, түүнтэй адилтгах орлогын дунджаас 100 хувиар тооцож 120 хоногийн, ихэр хүүхэд төрүүлсөн бол 140 хоногийн хугацаанд ажлын өдрөөр тооцон тус тус олгоно.
Жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж бодох хугацаанд нийтээр тэмдэглэх баярын өдөр тохиосон бол уг өдрийг ажлын өдөртэй адилтган тооцож олгох тэтгэмжийг бодно.
Жишээ: Ихэр хүүхэд төрүүлсэн даатгуулагчийн 12 сарын хөдлөмөрийн хөлсний дундаж 2 000 000 төгрөг, тэтгэмжтэй 140 хоног доторх ажлын 98, нийтээр амрах баярын өдөр 3 гэвэл:
Бодолт: а) Сарын дундаж ажлын өдөр: 21 өдөр
б) Нэг өдөрт ногдох хөдөлмөрийн хөлс, орлого: 2,000,000₮ : 21 өдөр = 95,238₮
в) Тэтгэмж олгох хоног: (98 өдөр + 3 өдөр )= 101 өдөр
г) Олговол зохих тэтгэмж: 95,238₮ * 101 өдөр = 9,619,048₮
Жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж авах хүсэлт илгээх:
Даатгуулагч Та жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж авах хүсэлтээ https://daatguulagch.ndaatgal.mn/ цахим хаягаар нийгмийн даатгалын байгууллагад
илгээж болно.
Бүрдүүлэх баримт бичиг (цаасан, эсхүл цахим хэлбэрээр):
- Тэтгэмж авахыг хүссэн өргөдөл;
- Эрүүл мэндийн байгууллагаас олгосон эмнэлгийн хуудас (хэрэв эмнэлгийн хуудсыг цахимаар бичүүлсэн тохиолдолд Даатгуулагчийн веб (daatguulagch.ndaatgal.mn)-ийн тусламжтайгаар тэтгэмж авах хүсэлтээ илгээнэ).
НАС БАРСАН ДААТГУУЛАГЧИЙН ГЭР БҮЛИЙН ГИШҮҮНД ОЛГОХ ТЭТГЭМЖ
Нас барсан даатгуулагчийн гэр бүлийн гишүүнд тэтгэмж олгох нөхцөл, хэмжээ:
Дараах нөхцөлийг хангасан нас барсан даатгуулагчийн гэр бүлийн гишүүнд тэтгэмж олгоно:
- Тэтгэмжийн даатгалын шимтгэлийг нийтдээ З6 сараас доошгүй хугацаанд төлсөн даатгуулагч ердийн өвчин, ахуйн ослын улмаас нас барсан бол;
- Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэврийн тухай хуульд заасан тэтгэвэр авч байсан иргэн нас барсан бол.
Нас барсан даатгуулагчийн гэр бүлийн гишүүнд олгох тэтгэмжийн хэмжээ:
Нийгмийн даатгалын үндэсний зөвлөлийн 2023 оны 08 дугаар тогтоолоор баталсны дагуу нас барсан даатгуулагчийн гэр бүлийн гишүүнд олгох тэтгэмжийн хэмжээ 2 000 000 төгрөг, амьгүй донор болж эс, эд, эрхтнээ бусдад шилжүүлсэн даатгуулагчийн гэр бүлийн гишүүнд олгох тэтгэмжийн хэмжээ 3 500 000 төгрөг байна.
Нас барсан даатгуулагчийн гэр бүлийн гишүүнд олгох тэтгэмж авахад бүрдүүлэх баримт бичиг (цаасан, эсхүл цахим хэлбэрээр):
- Тэтгэмж авахыг хүссэн өргөдөл;
- Даатгуулагчийн нас барсны гэрчилгээний хуулбар, эсхүл эрх бүхий байгууллагын лавлага, шүүхийн шийдвэр;
- Гэр бүлийн гишүүний иргэний үнэмлэхний хуулбар, эсхүл эрх бүхий байгууллагын лавлагаа;
- Амьгүй донор болсон тухай эрүүл мэндийн байгууллагын тодорхойлолт.
Ажилгүйдлийн тэтгэмж, шимтгэлийн хөнгөлөлт
Ажилгүйдлийн тэтгэмж авах эрх:
Даатгуулагч дараах нөхцөлийг хангасан тохиолдолд ажилгүйдлийн тэтгэмж авах эрх анх үүснэ:- Ажилгүйдлийн даатгалын шимтгэлийг нийтдээ 24 сар ба түүнээс дээш хугацаанд, үүнээс ажилгүй болохын өмнөх сүүлийн 9 сар тасралтгүй төлсөн, хөдөлмөр эрхлэлтийн асуудал хариуцсан байгууллагад бүртгэлтэй, ажил идэвхтэй хайж байгаа Нийгмийн даатгалын сангаас олгох тэтгэврийн тухай хуульд заасан өндөр насны тэтгэврийн ердийн насанд хүрээгүй даатгуулагч ажилгүйдлийн тэтгэмж авах эрхтэй.
Ажилгүйдлийн тэтгэмжийг дахин авах эрх:
Урьд нь ажилгүйдлийн тэтгэмж авсан даатгуулагч ажилгүйдлийн даатгалын шимтгэлийг дахин 12 сар, үүнээс ажилгүй болохын өмнөх 3 сар тасралтгүй төлсөн нөхцөлд тэтгэмж авах эрх нь дахин үүснэ.
Ажилгүйдлийн тэтгэмжийн хэмжээ:
Даатгуулагчид ажилгүйдлийн тэтгэмжийг түүний шимтгэл төлсөн хугацааг харгалзан ажилгүй болохын өмнөх шимтгэл төлсөн сүүлийн дараалсан 9 сарын дундаж цалин хөлс, орлогоос дараах хувь, хэмжээгээр тооцож олгоно:
Ажилгүйдлийн даатгалын шимтгэл төлсөн хугацаа (сараар) Тэтгэмж бодох хэмжээ (хувиар) 24-59 50 60-119 55 120-179 60 180 ба түүнээс дээш 70 Ажилгүйдлийн тэтгэмж олгох:
- Даатгуулагчид ажилгүйдлийн тэтгэмжийг ажлаас чөлөөлсөн өдрийн дараагийн өдрөөс эхлэн ажлын 76 өдрөөр тооцож олгоно.
- Хүүхдээ асрах чөлөө авахаас өмнө ажилгүйдлийн тэтгэмж авах эрхийг хангасан даатгуулагч эхийг хүүхдээ асрах чөлөөтэй байх хугацаанд, эсхүл ажилдаа ороод 9 сар хүртэлх хугацаанд ажил олгогч нь татан буугдсан, дампуурсан бол түүнд ажилгүйдлийн тэтгэмж олгоно.
- Ажилгүйдлийн тэтгэмж бодох хугацаанд нийтээр тэмдэглэх баярын өдөр тохиосон бол уг өдрийг ажлын өдөртэй адилтган тооцож олгох тэтгэмжийг бодно.
Ажилгүйдлийн тэтгэмж авах хүсэлт илгээх:
Даатгуулагч Та ажилгүйдлийн тэтгэмж авах хүсэлтээ https://daatguulagch.ndaatgal.mn/
цахим хаягаар нийгмийн даатгалын байгууллагад илгээж болно.
Ажилгүйдлийн тэтгэмж авахад бүрдүүлэх бичиг баримт (цаасан, эсхүл цахим хэлбэрээр):
- Тэтгэмж авахыг хүссэн өргөдөл;
- Ажлаас чөлөөлсөн тухай ажил олгогчийн шийдвэр (шийдвэрт хамаарах хугацаа нь дуусгавар болж буй ажил гүйцэтгэх гэрээ, хөлсөөр ажиллах гэрээ болон эдгээртэй адилтгах бусад гэрээний хамт);
- Хөдөлмөрийн эрхлэлтийн асуудал хариуцсан байгууллагад бүртгүүлсэн тухай тодорхойлолт.
БҮРДҮҮЛЭХ БАРИМТ | ТЭТГЭМЖ
Тэтгэмж авахад бүрдүүлэх баримт бичиг (цаасан, эсхүл цахим хэлбэрээр):
- Тэтгэмж авахыг хүссэн өргөдөл;
- Эрүүл мэндийн байгууллагаас олгосон эмнэлгийн хуудас (албан журмаар даатгуулагч эмнэлгийн хуудсыг цахимаар бичүүлсэн тохиолдолд ажил олгогчоос нийгмийн даатгалын байгууллага руу илгээнэ);
- Тэтгэмж авах даатгуулагчийн мэдээлэл (овог, нэр, регистр, банкин дахь дансны дугаар).
Сайн дураар даатгуулагчийн хувьд:
- Эрүүл мэндийн байгууллагаас олгосон эмнэлгийн хуудсыг харьяалах Нийгмийн даатгалын газарт хүргүүлж, тэтгэмж авах хүсэлтээ гаргана;
- Эмнэлгийн хуудсыг цахимаар бичүүлсэн тохиолдолд Даатгуулагчийн веб (ndaatgal.mn)-ийн тусламжтайгаар тэтгэмж авах хүсэлтээ илгээнэ.
Жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж авах хүсэлт илгээх:
Даатгуулагч Та жирэмсний болон амаржсаны тэтгэмж авах хүсэлтээ https://daatguulagch.ndaatgal.mn/ цахим хаягаар нийгмийн даатгалын байгууллагад илгээж болно.
Бүрдүүлэх баримт бичиг (цаасан, эсхүл цахим хэлбэрээр):
- Тэтгэмж авахыг хүссэн өргөдөл;
- Эрүүл мэндийн байгууллагаас олгосон эмнэлгийн хуудас (хэрэв эмнэлгийн хуудсыг цахимаар бичүүлсэн тохиолдолд Даатгуулагчийн веб (daatguulagch.ndaatgal.mn)-ийн тусламжтайгаар тэтгэмж авах хүсэлтээ илгээнэ).
Нас барсан даатгуулагчийн гэр бүлийн гишүүнд олгох тэтгэмж авахад бүрдүүлэх баримт бичиг (цаасан, эсхүл цахим хэлбэрээр):
- Тэтгэмж авахыг хүссэн өргөдөл;
- Даатгуулагчийн нас барсны гэрчилгээний хуулбар, эсхүл эрх бүхий байгууллагын лавлага, шүүхийн шийдвэр;
- Гэр бүлийн гишүүний иргэний үнэмлэхний хуулбар, эсхүл эрх бүхий байгууллагын лавлагаа;
- Амьгүй донор болсон тухай эрүүл мэндийн байгууллагын тодорхойлолт.
Ажилгүйдлийн тэтгэмж авах хүсэлт илгээх:
Даатгуулагч Та ажилгүйдлийн тэтгэмж авах хүсэлтээ https://daatguulagch.ndaatgal.mn/
цахим хаягаар нийгмийн даатгалын байгууллагад илгээж болно.
Ажилгүйдлийн тэтгэмж авахад бүрдүүлэх бичиг баримт (цаасан, эсхүл цахим хэлбэрээр):
- Тэтгэмж авахыг хүссэн өргөдөл;
- Ажлаас чөлөөлсөн тухай ажил олгогчийн шийдвэр (шийдвэрт хамаарах хугацаа нь дуусгавар болж буй ажил гүйцэтгэх гэрээ, хөлсөөр ажиллах гэрээ болон эдгээртэй адилтгах бусад гэрээний хамт);
- Хөдөлмөрийн эрхлэлтийн асуудал хариуцсан байгууллагад бүртгүүлсэн тухай тодорхойлолт.
