Манай улсын Ардчилсан Үндсэн хуулийн хүрээнд зах зээлийн нийгэм, эдийн засгийн харилцаанд нийцсэн нийгмийн даатгалын тогтолцоог бүрдүүлж, 20 жилийн турш амжилттай хөгжүүлж ирсэн билээ.
Одоогийн мөрдөж буй эрхзүйн зохицуулалтын хүрээнд Нийгмийн даатгалын 5 төрлийн даатгалын тогтолцоог бүрдүүлэн хөгжүүлж ирсэн ч улс оронд гарч буй хүн ам зүйн, эдийн засгийн, ажиллах хүчний, хөдөлмөр эрхлэлтийн зэрэг нийгмийн шинжтэй томоохон өөрчлөлтийн шаардлага хэрэгцээнд үндэслэн нийгмийн даатгалын тогтолцоог өөрчлөн сайжруулах шаардлага бий болж байна.
Тухайлбал, хотжих явц хурдацтай нэмэгдэж, нийт хүн амын 50 илүү хувь нь нийслэлд, 70 орчим хувь нь орон нутгийн хот суурин газарт амьдарч байгаа, Монгол Улсад барилга, барилгын материал, эрдэс баялагийн хайгуул, олборлолт, зам гүүрийн барилга, эрчим хүч, боловсруулах үйлдвэрүүд хөгжиж, эдгээрт салбарт ажиллагсдын тоо нэмэгдсэн нь Даатгуулагч (иргэд)-ийн ахуйн осолд өртөж, хөдөлмөрийн чадвар алдах, эрүүл мэнддээ хохирол амсах шалтгаан болж байна. Ахуйн осолд хүүхэд багачууд, Үйлдвэрлэлийн осолд ихэвчлэн 19-35 насны залуучууд өртөж, эрүүл мэнддээ хохирол амсч, хөдөлмөрийн чадвар алдаж насаараа хөдөлмөр эрхлэх боломжгүй нийгмийн хамгаалал шаардсан иргэдийн тоог нэмэгдүүлсээр байгаа нь харамсалтай.
Нийгмийн даатгалын сангаас 2014 онд Үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан өвчний улмаас тахир дутуу болсон 5 425 тэтгэвэр авагчид 27.2 тэрбум төгрөг зарцуулжээ.
Тус сангаас 2014 онд үйлдвэрлэлийн ослоос урьдчилсан сэргийлэх зардалд 164.2 сая төгрөг, нөхөн сэргээх зардалд 822.3 сая төгрөг тус тус зарцуулсан боловч ажлын үр дүн сайн бис байна. Нийт тэтгэвэр авагчдын 75 хувь нь 10-аас дээш жил тахир дутуугийн тэтгэвэр авч байгаа нь нөхөн сэргээх ажил хангалтгүй, үр дүн муутай байгааг гэрчилнэ.
Ажлын байрны аюулгүй ажиллагааг хангаж, осол, зөрчилгүй үйл ажиллагааг тогтмолжуулсан, осол зөрчлийг бууруулсан, ажлын байрыг нэмэгдүүлсэн ажил олгогчийг дэмжсэн зохицуулалт шаардагдаж байна. Ажлын байрны аюулгүй ажиллагааг хангаагүй, осол, зөрчилөө бууруулаагүйгаас үүдэн гарсан хохирол, эрсдлийн хариуцлагыг буруутай этгээдээр хариуцуулах оновчтой зохицуулалт үгүйлэгдэж байна.
Өөр хоорондоо ажил үүргийн уялдаа холбоо муутай, хариуцлага, урамшууллын хөшүүрэг бүхий нэгдсэн бодлого зохицуулалтгүй байдал нь Даатгуулагч (иргэд)-ад тохиолдож буй ахуйн болон үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан өвчний улмаас тохиолдолд буй эрсдлээс урьдчилан сэргийлж, эрсдлийг хуваалцах, эрүүл мэнд, хөдөлмөрийн чадвараа нөхөн сэргээхэд бодитой дэмжлэг болж чадахгүй байгааг өөрчлөх ажлыг эхлүүлэх нь энэхүү форумын зорилго болно.
Нийгмийн даатгалын ерөнхий газар нь Үйлдвэрлэлийн осол, мэргэжлээс шалтгаалсан өвчний даатгалын үйл ажиллагааг хариуцах чиг үүргийг 20 жил хэрэгжүүлж ирсэний хувьд даатгалын харилцаанд оролцогч талуудтай хамтран нийгэмд үүсэн бий болсон нөхцөл байдлыг судлан тогтоох, олон нийтэд үнэн зөв мэдээлэх, зүй зохистой шийдлийг олох асуудлаар санал боловсруулах, харилцан зөвшилцөх нь нийгмийн хариуцлага гэж ойлгож байна. Ахуйн болон Үйлдвэрлэлийн ослын нийгмийн даатгалын тогтолцоог даатгуулагч иргэдэд ээлтэйгээр хөгжүүлсэн ХБНГУ-ын Ослын даатгалын байгууллагатай манай байгууллагатай 2013 оноос амжилттай хамтран ажиллаж, энэ Форумыг хамтран зохион байгуулж байгаа болно. Форум 2015 оны 04 дүгээр сарын 22-23-ны өдрүүдэд үргэлжилж Монгол Улсын өвөрмөц онцлогт тохирсон ахуйн болон үйлдвэрлэлийн ослын даатгалын тогтолцоог сайжруулан хөгжүүлэх зөвлөмжийг Төрийн болон төрийн бус байгууллагын төлөөлөл, Ажил олгогчид, Нийгмийн даатгалд даатгуулагчид, Судлаач мэргэжилтнүүд, Олон улсын байгууллагын мэргэжилтнүүд хамтран гаргах юм.
